Optymalizacja i inne sposoby radzenia sobie z presją kosztową w branży retail

Ostatnie trzy lata nie były łaskawe dla biznesu. Pandemia, wojna w Ukrainie czy wysoka inflacja wpłynęły na zmiany zachowań konsumenckich, a, co za tym idzie, przełożyły się na sektor handlowy. Ten ostatni walczy zarówno z presją kosztową, inflacją producencką, jak i z rosnącymi wymaganiami i oczekiwaniami klientów. A koszty wzrastają praktycznie we wszystkich obszarach: energii, ciepła, surowców, transportu i nie sposób wszystkie przerzucić na konsumenta, ani rekompensować je marżami. Dlatego też biznes szuka innych rozwiązań wyjścia z tego impasu.

Naprzeciw świadomemu konsumentowi

Segment retail w Polsce wart jest 240 mld zł rocznie, a zakupy dóbr spożywczych i kosmetycznych odpowiadają 27% ogółu wydatków konsumenckich. Branża handlowa podąża za klientami, a ci kupują coraz ostrożniej i poszukują optymalnych kosztowo rozwiązań. Jednocześnie zależy im na utrzymaniu możliwie jak najwyższego poziomu produktów, usług, mimo ograniczania wydatków na nie. Kluczowe okazuje się racjonalne gospodarowanie budżetem, ale i postawy bardziej ekologiczne czy też kupowanie produktów polskich (entrocentryzm), lokalnie i wygodnie – czyli w duchu konwenizacji. Nadal to doświadczenie klienta (customer experience) jawi się jako ważna wartość, wokół której można skutecznie budować lojalność.

Optymalizacja

Presja kosztowa skłania do poszukiwania sposobów na optymalizację. Ważne, aby zadbać przy tym o bezpieczeństwo i komfort użytkowania sklepów. Nieprzerwane działanie sieci sprzedaży to w końcu kluczowy aspekt w retail. Dokładna analiza danych, kompleksowe spojrzenie, a także rozumienie branży i szczegółów technicznych to klucz do sukcesu. Znaczne oszczędności i to w duchu eko przynosi optymalizacja procesów w połączeniu z zadbaniem o efektywność energetyczną obiektów. Idąc dalej, digitalizacja procesów – przykładowo inwentaryzacji – to kolejny sposób na eliminację ludzkich błędów i obniżanie kosztów.

– W Sescom od lat pracujemy nad usprawnieniami dla sieci detalicznych. Rozumienie tego jak działa branża retail w połączeniu ze specjalistyczną wiedzą  naszych ekspertów pozwala nam efektywnie wspierać i optymalizować utrzymanie techniczne obiektów. W ostatnich latach rozwinęliśmy usługę energy management dzięki autorskim systemom telemetrycznym wprowadzanym przez Sescom Energy. Wspieramy także naszych klientów w żmudnym procesie inwentaryzacji. Dzięki technologii RFID zarządzanie aktywami odbywa się w szybki, sprawny i przejrzysty sposób – mówi Prezes Sescom, Sławomir Halbryt.

Oferty specjalne

Obniżenie popytu konsumenckiego to główne wyzwanie branży retail w 2024 roku. Warto podkreślić, że presja kosztowa jest szczególnie silna w przypadku produktów masowego użytku oraz dóbr przemysłowych. Te niesprzyjające warunki rynkowe zmuszają przedsiębiorców do dostosowywania swoich działań do uszczuplonych portfeli konsumentów. Przykład to oferowanie promocji czy ofert specjalnych praktycznie przez cały rok. Jednocześnie klienci szukają okazji, przyglądają się im, widzą i porównują różnice, a oczekują dobrych produktów za rozsądną cenę.

Dostrzegła to np. IKEA, która w ramach kampanii „Więcej radości za mniej” planuje na stałe obniżyć ceny 50% swojego asortymentu średnio o 19%. Firma poświęci na to pół miliarda złotych. Jest to odpowiedź na własny raport „Życie w domu 2023”, który potwierdził, że finanse domowe to jedno z głównych źródeł zmartwień Polaków. Kampania nie byłaby możliwa bez inwestycji w nowe technologie, zoptymalizowania procesów produkcji czy transformacji sklepów.

Automatyzacja

Optymalizacja procesów, łańcucha dostaw, surowców czy całościowej oferty handlowej to jeden ze sposobów radzenia sobie z presją kosztową. Niezbędne jest także inteligentne pozycjonowanie cenowe, gdyż absorbcja kosztowa konsumenta ma swoje granice. Nie można również pominąć istotnej roli świata cyfrowego. Nowe technologie i narzędzia informatyczne znacząco poprawiają efektywność sklepów i konkurencyjność firm retailowych.

Automatyzacja obecna jest na każdym etapie życia produktu – od jego wytworzenia, przez magazynowanie, aż po sprzedaż i analizę zachowań zakupowych klienta. W branży TSL (Transport, Spedycja, Logistyka) wpływa ona na wydajność poprzez integrację procesów magazynowych czy wykorzystanie autonomicznych pojazdów. W sklepach bardzo pomocne okazało się wprowadzenie kas samoobsługowych.

W Decathlonie, dzięki technologii RFID, koszyk sam skanuje produkty włożone do niego. Żabka z kolei wprowadziła kasy samoobsługowe, które w razie potrzeby mogą zmienić się w te standardowe. Biedronka w styczniu tego roku pochwaliła się 15 000. kasą samoobsługową – zainstalowaną w jednym z 87% sklepów.

Klienci przyzwyczaili się już do tego rozwiązania i coraz częściej wybierają je, zwłaszcza w przypadku mniejszych zakupów. Niemniej jednak dla części z nich bezpośredni kontakt z kasjerem jest bardziej wartościowy czy wręcz niezbędny.

Klientocentryzm

A głos klienta jest najważniejszy – warto pamiętać, że w centrum retailu znajduje się konsument. Budowanie jego dobrych doświadczeń takich jak wygoda, oszczędność czasu i środków, profesjonalna asysta czy doradztwo sprawiają, że pozostanie z siecią na dłużej. Nie do pominięcia jest sam produkt – dopasowany do potrzeb klienta, spełniający jego wieloaspektowe oczekiwania, spersonalizowany.

E-commerce

Tu z pomocą przychodzi e-commerce, dzięki któremu producenci mogą działać szerzej, wychodząc zagranicę i przyspieszając tym samym rozwój marek oraz różnicowanie przychodów poprzez ekspansję. Ten nowy kanał sprzedaży jest jednocześnie ogromnym zasobem danych o zachowaniach i wyborach konsumenckich, co przydaje się do lepszego projektowania oferty pod klienta. Programy lojalnościowe i sztuczna inteligencja pozwalają wyciągać wnioski i stosować hiperspersonalizowane reklamy. Kanał online daje też szansę na dotarcie do klienta będącego już zainteresowanym danym produktem czy usługą.

LPP stworzył zespół Data Science, który pracuje na co dzień nad danymi, buduje algorytmy, by w rezultacie pozwolić stworzyć ofertę skrojoną pod konkretnego klienta, a także wypracowując estymacje wartości zakupów i produktów. Firma nazywa siebie nawet fashiontech, podkreślając, że w centrum jej zainteresowania stoi właśnie analiza i wykorzystanie danych. LPP korzysta także z chata GPT do tworzenia treści reklamowych.

Omnicommerce

Przyspieszenie procesu digitalizacji pozwala również na skuteczne łączenie narzędzi tradycyjnych z cyfrowymi. Konsumenci w zależności od sytuacji oczekują kontaktu – zarówno online jak i offline – dostosowanego do swoich aktualnych potrzeb. W ramach wielokanałowości (omnichannel) tradycyjne relacje z przedstawicielem firmy wspierane są przez chatboty, voiceboty i sztuczną inteligencję tak, by zapewnić harmonijną obecność marki w różnych kanałach sprzedaży. Idąc dalej, strategia omnicommerce zmierza do stworzenia spójnego doświadczenia zakupowego bez względu na to, gdzie klient wchodzi w interakcje z danym brandem. Tu nie do pominięcia jest także wygoda zakupu, czas dostawy i możliwość zwrotu lub wymiany towaru.

Presja kosztowa będzie z pewnością nadal wpływać na segment retail w tym roku. Niemniej jednak nie powstrzyma ona dynamiki jego rozwoju. Branża handlowa po wstrząsach, jakie przyniosła jej pandemia, wojna i inflacja, prężnie idzie do przodu, inwestując w optymalizację procesów, rozbudowując e-commerce, umacniając kanały sprzedaży i personalizując swoją ofertę. I choć na horyzoncie pojawiają się wyzwania związane z Europejskim Zielonym Ładem czy normami ESG, nie sposób nie mieć nadziei, że sobie poradzi.